De meeste mensen hechten belang aan gebeurtenissen omdat het ‘op het nieuws is’, maar niemand vraagt zich af waarom journalisten gebeurtenissen eigenlijk als nieuws registreren. Neither did I. Maar, ik kijk dan ook niet echt naar het nieuws. Persoonlijk vind ik het nieuws slechts een weergave van andermans visie op een situatie en er speelt veel meer in de wereld dan alleen maar datgene wat op het nieuws komt. Oh, en ik vond het altijd saai om het nieuws te kijken, hehe. Anyways, het blijkt dat gebeurtenissen een bepaalde news value moeten hebben alvorens journalisten het tot nieuws bombarderen. Dus, waarom is ‘nieuws’ nou eigenlijk nieuws?
Factoren voor ‘nieuws’
- Frequentie: hoe vaak komt een dergelijke gebeurtenis voor?;
- De drempel: wat is de ernst van de situatie?;
- Is de situatie intens?;
- [of] Is de situatie in intensiteit toegenomen?;
- Eenduidig;
- Betekenisvol;
- Is het [cultureel] nabij?;
- Is het relevant?;
- Consonant; ligt een dergelijke situatie in de lijn der verwachtingen?;
- Voorspelbaarheid;
- Beantwoord het aan een vraag?;
- Onverwacht – enigszins in contrast met bovenstaande though…;
- Onvoorspelbaarheid;
- Schaars; zoiets gebeurt echt maar once in a lifetime;
- continuïteit: sluit het aan bij eerder nieuws?;
- Toonzetting/samenstelling van de situatie;
- Refereert aan elite naties;
- Refereert aan elite groeperingen/mensen;
- Refereert aan [bepaalde] personen/mogelijkheid tot personificatie;
- Refereert aan iets negatiefs.
Door te kijken naar een gebeurtenis en aan welke van deze factoren de gebeurtenis voldoet, wordt bepaald of het nieuwswaardig is. In het algemeen geldt dat niet aan elke factor hoeft te worden voldaan, maar hoe meer factoren, hoe meer newsworthy. Daarnaast gaat het niet alleen om het aantal factoren waaraan een situatie voldoet, maar ook de gradatie van zo’n factor. Scoort een gebeurtenis erg hoog op factor 6 en minder op andere factoren, is het toch newsworthy omdat het gebrek aan factoren wordt gecompenseerd door de hoge mate van één factor. Is het nog te volgen?
De nieuwsfactoren versterken elkaar ook. Zo is er veel aandacht voor negatief nieuws (12), dus ligt dat type nieuws ook in de lijn der verwachtingen (6), sluit het aan bij eerder nieuws (7), en daardoor is het ook weer betekenisvol (4.2).
Kritiekpunten
Christiane Eilders vraagt zich af hoe je die nieuwsfactoren moet meten. Wanneer scoort een situatie hoog op betekenisvol zijn? Wanneer scoort een situatie hoog op elite naties? Is de compensatietheorie eigenlijk wel zo acceptabel en toepasbaar?
Eilders stelt dat nieuwsfeiten eigenlijk gewoon een journalistieke constructie zijn. Journalisten schrijven een gebeurtenis zodanig op dat het wel móet voldoen aan de zogenaamde nieuwsfactoren, en aan the point of reference frame. Mensen hebben al een bepaalde visie, een perceptie van situaties, en daar moet de journalist op inspelen. Het nieuwsitem is dus ook weer zodanig geconstrueerd dat het aansluit bij de diverse percepties van hun publiek.
Daarnaast, de criteria die journalisten gebruiken om te bepalen of iets nieuws is, hanteert niet elk mens die criteria al uit zichzelf? Immers, als jij een krant leest, waar filter je dan op? Persoonlijk sla ik nieuws over aanslagen over ‘want het is ‘alweer’ zover’.Of, wait, let me search something: “Gemengde gevoelens over uitbreiding WK voetbal“. Dit nieuwsartikel staat nu bovenaan op de website van de Trouw. Who cares? Mij boeit het totaal niet omdat ik me niet interesseer in voetbal. Echter, voor de voetbalfanatici is dit artikel erg interessant. De journalisten spelen dus in op verschillende interesses onder hun lezers. Ik zou weer eerder de artikelen over ‘religie en samenleving’ lezen. Ofwel, je scant altijd het nieuws en haalt eruit wat voor jou relevant (4.2) is, iets wat aansluit bij jouw interesses (5.1, 5.2, 11), enz.
Wist je dat…
Als je nieuws leest, is het allang niet meer een weergave van de oorspronkelijke gebeurtenis. Wait what, how? Kijk, je hebt “een situatie”. Deze situatie wordt door de journalist gefilterd, geïnterpreteerd, en in een verhaal gegoten. De lezer krijgt dus de journalistieke constructie van “de situatie” te lezen. Vervolgens filtert en interpreteert de lezer het nieuwsitem ook weer waardoor er een bepaald beeld ontstaat van “de situatie”. Ofwel, een situatie gaat door tig processen heen voordat jij eens denkt (!) te weten wat er dan gebeurt is.
Het nieuws is vaak negatief van aard. Meestal heeft dit te maken met de nabijheid (4.1). Als een situatie zich ver weg afspeelt, is negativiteit een compensatiefactor. Echter heeft dit tot gevolg dat men ‘bang’ raakt voor al wat op afstand is. Immers, wij krijgen het beeld voorgeschoteld dat mensen in verdere landen en culturen elkaar veel meer naar het leven staan dan wij hier in onze cultuur.
Dus dit was het nieuws van…
As you see, wordt ‘het nieuws’ bepaald door o.a. een aantal factoren en krijgen wij slechts de weergave, de interpretatie, van de journalisten [de media] te lezen. Dit legt uiteraard een bepaalde macht bij de media, want ze kunnen ons van alles wijsmaken. Met blogs is het idem dito. Wij bloggers zijn een mediakanaal. Wij structureren berichten, al dan niet met een waslijst aan factoren in ons achterhoofd vanwege SEO, en gooien deze berichten en mass op the interwebz. De zogenaamde influencers hebben hierin een aanzienlijk sterke positie omdat zij hun lezers van alles kunnen wijsmaken. Bijvoorbeeld dat een ei de menstruatie van een kip is. 😉
Anyways, misschien moeten wij geen belang hechten aan een situatie omdat het in het nieuws is, maar eens iets kritischer kijken naar waarom die specifieke gebeurtenis nou nieuws is. Echt niet alles wat de media ons vertelt is even boeiend/noodzakelijk om te weten/newsworthy. Moraal van het verhaal: neem niet alles aan voor zoete koek. Note to self: misschien moet ik toch eens het nieuws gaan volgen.
Q: Hoe kijk jij aan tegen nieuws?
♥
Bronnen:
– Galtung, J., & Ruge, M. H. (1965). “The structure of foreign news.” Journal of peace research, 2(1), 64-91.
– Eilders, C. (2006). “News factors and news decisions. Theoretical and methodological advances in Germany.” Communications, 31(1), 5-24.
Like what you read? Volg mij via Bloglovin, Facebook, Twitter, of Instagram!
Geef een reactie